Op herhaling

Beschrijving

Nederland heeft een beroepskrijgsmacht, die overal ter wereld inzetbaar is. Daarin is geen plaats meer voor dienstplichtigen, die ‘voor hun nummer’ zijn opgekomen, en ook niet voor reservisten die na hun ‘diensttijd’ in geval van crisis of oorlog worden opgeroepen (gemobiliseerd). In 1996 zwaaide de laatste lichting dienstplichtingen af. Nu, tien jaar later, neemt de Koninklijke Landmacht eveneens afscheid van haar laatste ‘oude’ reservisten. Alleen voor enkele speciale taken blijven nog een paar duizend reservisten in de organisatie, die hier vrijwillig voor hebben gekozen.

Dit boek beschrijft vooral het wel en wee van de reservisten in de periode van de Koude Oorlog. Slechts een kwart van de landmacht was toen paraat. Voor het overgrote deel bestond zij echter uit oproepbare reservisten. Dat ging om zeer grote aantallen. Als het tot een grootschalig militair conflict kwam, moesten de NAVO-strijdkrachten de troepen van het Warschaupact zo ver mogelijk oostwaarts tegenhouden. De meeste reservisten hadden oorlogstaken in Nederland. Tienduizenden moesten zich echter zo snel mogelijk naar het Nederlandse legerkorpsvak in Duitsland verplaatsen. Het was de vraag of zij daar wel op tijd zouden arriveren. En waren zij dan wel voldoende op hun oorlogstaken voorbereid? Waren zijn na hun eerste oefening wel vaak genoeg ‘op herhaling’ geweest?

Recensie(s)

Twee medewerkers bij het Nederlands Instituut voor Militaire Historie beschrijven in deze publicatie de geschiedenis van de mobilisabele component van de Koninklijke Landmacht vanaf de Tweede Wereldoorlog tot heden. Met het opschorten van de opkomstplicht in de jaren negentig werd het einde ingeluid van een kader-militiesysteem, waarbij duizenden dienstplichtigen jarenlang een hoofdrol hebben gespeeld. Tijdens de periode van de Koude Oorlog vormden zij immers de kern van de eenheden, die waren aangewezen om de eenheden van het Warschau Pact te stoppen bij een eventueel gewapend conflict in Europa. De auteurs zijn erin geslaagd om op een boeiende wijze de talloze aspecten van dit naoorlogse systeem van legervorming te beschrijven. Onderwerpen als de immer wijzigende plannen van de voorwaartse verdediging, alarmering en verdedigingsopbouw, mechanisatie en modernisering van de krijgsmacht, opleidingen en herhalingsoefeningen en de reorganisatie van de Koninklijke Landmacht na het einde van de Koude Oorlog naar een kleine flexibele expeditionaire krijgsmacht, krijgen ruime aandacht. De auteurs beschrijven tevens kritisch de dilemma’s en keuzes waarvoor de legerleiding werd gesteld. Voor oud-dienstplichtingen en -reservisten. Met foto’s in kleur en zwart-wit.

E. Westerhuis